Ακόμα μια χρονιά η παγκόσμια ημέρα προσφύγων του ΟΗΕ «εορτάζεται» υπό την σκιά ενός ακόμα ναυαγίου, του πιο θανατηφόρου μέχρι σήμερα στη Μεσόγειο. Το ναυάγιο στα ανοικτά της Πύλου της 14ης Ιουνίου δεν ήταν ένα ατύχημα, αλλά ένα ακόμα έγκλημα των απάνθρωπων μεταναστευτικών και προσφυγικών πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωση (Ε.Ε.) και των κρατών μελών της. Αφενός, η πολιτική της Ε.Ε., μέσω του Κανονισμού του Δουβλίνου (Κανονισμός αριθ. 604/2013), επιφορτίζει όλο το βάρος διαχείρισης του προσφυγικού ζητήματος στους ώμους των πρώτων χωρών υποδοχής όπως η Κύπρος, η Ελλάδα, η Ιταλία και η Ισπανία. Αφετέρου, οι πρώτες χώρες υποδοχής αντί να επιδιώξουν την αλλαγή της πολιτικής της Ε.Ε. για το άσυλο επαναθυματοποιούν τους αιτητές ασύλου μέσω συστηματικών παραβιάσεων του διεθνούς δικαίου, ειδικότερα, της Σύμβασης της Γενεύης για τους Πρόσφυγες του 1951, με παράνομες επαναπροωθήσεις (pushbacks) στη θάλασσα και στη στεριά, μαζικές απελάσεις και άθλιες συνθήκες «φιλοξενίας»/κράτησης που συνοδεύονται από άνοδο του ρατσιστικού και ακροδεξιού λόγου στο εσωτερικό τους. Όπως διαφαίνεται και από το ναυάγιο στη Πύλο, οι ελληνικές αρχές δεν έδειξαν απλά εγκληματική αμέλεια, αλλά μεθοδευμένα επεδίωξαν να οδηγήσουν το πλοίο εκτός του ελληνικού χώρου έρευνας και διάσωσης, θέτοντας σε κίνδυνο τις ζωές εκατοντάδων ανθρώπων.
Στην Κύπρο, την προηγούμενη εβδομάδα, ενώ η θάλασσα ακόμα ξέβραζε ανθρώπους από το ναυάγιο της Πύλου, το παράρτημα της εγκληματικής νεοναζιστικής οργάνωσης χρυσή αυγή στην Κύπρο, το ΕΛαΜ, αποχώρησε από την ολομέλεια της Βουλής κατά την μονόλεπτη σιγή στη μνήμη των θυμάτων του ναυαγίου, ενώ μετά την δημόσια κατακραυγή έσπευσαν να εκδώσουν ανακοίνωση υποστηρίζοντας πως απλώς «έτυχε» να αποχωρήσουν από την ολομέλεια, υπενθυμίζοντας μας πως εκτός από φασίστες, όπως και η μητρική τους οργάνωση, είναι και θρασύδειλοι. Μάλιστα την Παρασκευή 16/6 διοργάνωσαν «πορεία κατά της παράνομης μετανάστευσης» με το σύνθημα του καταδικασμένου για διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης Μιχαλολιάκου «αυτοί οι δρόμοι αυτές οι γειτονιές ανήκουν στους Έλληνες και στους εθνικιστές», προκαλώντας κλίμα ακροδεξιάς τρομοκρατίας στη Λάρνακα και την ανησυχία εκατοντάδων προσφύγων και μεταναστών εργατών της πόλης.
Ως Πρωτοβουλία για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου στεκόμαστε αλληλέγγυα σε κάθε κατατρεγμένο της γης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της εκτός της υποχρέωσης τους, που πηγάζει από το διεθνές δίκαιο, να παρέχουν πρόσβαση σε διαδικασίες ασύλου και αξιοπρεπείς συνθήκες υποδοχής, έχουν και την αυξημένη υποχρέωση να μην γυρίζουν τη πλάτη στους ανθρώπους που οι ίδιες οι πολιτικές τους μετέτρεψαν σε πρόσφυγες, όπως με τις παρεμβάσεις τους στη Λιβύη, την Συρία, το Αφγανιστάν και το Ιράκ. Το ελάχιστο που οφείλουν να κάνουν οι ευρωπαϊκές χώρες είναι να επιδείξουν αλληλεγγύη και να φιλοξενήσουν όσους ψάχνουν καταφύγιο από τον πόλεμο, την καταπίεση και την εκμετάλλευση, σεβόμενη τις διεθνείς συμβάσεις για τους πρόσφυγες και τα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως με αρκετή επιτυχία έπραξαν στην περίπτωση των μαζικά εκτοπισμένων Ουκρανών μετά την Ρωσική εισβολή στη χώρα το 2022.
Πρωτοβουλία για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου
20/6/2023